Urla Kent Meydanı Çarşı

Kıyısı -İskele-, zeytinlik ve bağlarla örtülmüş küçük köyleri, son yıllarda oluşan yeni konut siteleri ve kıyıdan daha içte kurulmuş merkez yerleşmesi ile farklı yaşantılar sunan ve farklı fiziksel, sosyal örüntülerden oluşan, İzmir’in batısında küçük ölçekli bir kasaba Urla. Yeni imar anlayışı ile oluşan yapılaşmaya rağmen geleneksel dokunun izlerini kısmen taşımakta. Urla da idari, ticari ve sosyal bir çekim alanı olan merkez araç trafiğinin, otoparkın sorun olduğu, Belediye’nin çözüm üretmesi gereken bir kentsel mekan olarak bulunuyordu. Özellikle son yıllarda Urla’ya yeni konut alanlarının katılımıyla oluşan nüfus artışı ve kentin kullanıcı profilindeki çeşitlenme merkezi daha da yüklemekte ve yeni mekansal beklentileri de yaratmaktaydı.

Belediye, kent merkezinde eski otogar alanı olan ticaret imarlı mevcut boşluğu, kentsel yaşantıya yeni bir yaşam alanı sunarak dönüştürecek, aynı zamanda araç parkını rahatlatacak, yaya ve araç trafiğini düzenleyecek bir çözüm üretilmesini talep etti.

Bu doğrultuda, imar planında ticaret merkezi olarak ayrılmış mevcut kentsel boşluk bitişiğindeki meydan ve tören alanı ile birlikte ele alındı. Ticaret adasında inşa edilen iki katlı yeraltı otoparkı üzerinde konumlandırılan alışveriş birimleri yani çarşı kentin mevcut dokusu içindeki kot ve ulaşım akslarını bağlayan bir geçiş mekânı olarak ele alındı. Yeni düzenleme ile kent merkezinde belediye binası gibi kamu binaları ile ticaret ve sosyokültürel aktivitelerin gerçekleştiği merkezde, tören alanı gibi resmi alanı da içeren bir meydan yaratıldı. Dinlenme, gezme eylemlerinin gerçekleştirileceği meydanı çarşının işlevsel olarak beslemesi mekânsal olarak da tanımlaması amaçlandı. Kentte farklı kotlar dükkânların açıldığı sokaklar ile bağlandı. Alanın kuzeyindeki karşı parselde yer alan eski tamirhane binası yenilenerek kentlinin çeşitli kültürel etkinlikler için kullanabileceği bir mekana dönüştürüldü. Eski bina meydan kotuna köprü ile bağlanarak taş binanın önünde bir avlu oluşturuldu. İklimsel verilerde düşünülerek yer yer gölgeli mekânlar yaratacak arkadlı geçitler tasarlandı. Çarşı kütlesi ile tanımlanan meydan, çınar ağaçları ile oluşturulan yeşil doku ile çeşitlenmekte. Çınar ağacının tercih edilme nedeni hem mevsimsel değişikleri yansıtan bir ağaç, hem de geleneksel kent meydanının ağacı olması. Bu alana yerleştirilen oturma elemanları ile kullanıcının geçmişten gelen gündelik ve yerel alışkanlıklarını sürdürmesi düşünüldü. Yapılan düzenlemeler ile Meydan, Sokak, Avlu, Arkadlı Geçit, Teras gibi yeni kentsel mekanlar sunuldu. 350 araçlık kapalı otopark, sığınak, tuvaletler, servis ve teknik hacimler ile dükkanların oluşturduğu program 5 kata dağıtıldı. Yeraltında iki kat otopark ve sığınak olarak düzenlendi, üç kat alışveriş ve rekreatif amaçlı mekanlara ayrıldı.

Fotoğraflar: Cemal Emden