- Özbekistan

Taşkent 2. Bölge Kentsel Dönüşüm Projesi

Bu kentsel yenileme projesi, Tashkent'in tarihsel ve kültürel dokusunu koruyarak, şehrin sürdürülebilirliğini artırmaya ve modern ihtiyaçlara yanıt vermeye yönelik kapsamlı bir yaklaşımla geliştirilmiştir. Tashkent'in kentsel yapısı, tarih boyunca Rus mimarisinin (1865-1991) izlerini taşımaktadır. Bu dönemde şehirde simetrik, modern, anıtsal ve insan ölçeğini aşan mimari öğeler öne çıkmıştır. 1991 sonrasında ise, ulus devlet oluşturma süreciyle birlikte geleneksel mimari öğelerin yeniden canlandırıldığı, biçimsel alıntıların ön plana çıktığı bir dönem yaşanmıştır. Bununla birlikte, şehrin en karakteristik unsurlarından biri olan mahalla, organik yapılaşma, avlulu evler ve topluluk ilişkileriyle şekillenen geleneksel yerleşim dokusunu sürdürmektedir.

Proje kapsamında ilk adım olarak kapsamlı ekolojik analizler gerçekleştirilmiştir. Bu analizler, su yolları, drenaj sistemleri, akarsu kolları, yüzey suyu, mikro havzalar, yeşil alan dağılımı ve geçirimsizlik oranları gibi unsurları kapsamaktadır. Ardından, demografik analizlerle mahalla sınırları, nüfus dağılımı ve çalışan nüfus oranları incelenmiştir. Programatik dağılım ve mevcut fonksiyonların analiz edilmesiyle alanın fonksiyonel yapısı belirlenmiştir. Son olarak, yol ağı, toplu taşıma, dolu-boş dengesi, kapasite ve kentsel form gibi morfolojik unsurlar değerlendirilmiştir.

Mahallalardan öğrendiklerimize dayanarak, Tashkent'teki mahalleler, kendine yeterli, ekolojik tabanlı ve yaya odaklı bir yaşam biçimi sunmaktadır. Görsel ilişkiler, panoramalar, açık alanlar ve topluluk yapıları ile organik bir şekilde iç içe geçmiş bu yaşam tarzı, modern kentsel tasarım ilkeleriyle yeniden yorumlanmıştır.

Altyapı Tasarım İlkeleri

Mavi Altyapı

Su birikim havzalarındaki geçirgenliği avlularla artırmak

Yapı taban alanını azaltmak

Akarsu kesişim noktalarında su birikim göletleri oluşturmak

Yol kesitlerinde su hendekleri oluşturmak

Geçirimli kaldırım ve yüzeyleri artırmak

Yağmur bahçeleri oluşturmak

Yeşil Altyapı

Akarsu ve kolları arasında yeşil dokuyu artırmak

Pasif yeşil alanların aktif kullanım senaryolarını geliştirmek

Avlularda kamusal alanlarla birlikte vejetasyonu artırmak

Mevcut parçalı yeşil avlular arasında yeşil koridorlar oluşturmak

Ulaşım Altyapısı

Çıkmaz sokakları erişilebilir kılmak

Topografik bariyerleri köprülerle aşmak

Mevcut taşıt yol ağını güçlendirmek

Bisiklet ve yaya sürekliliğini sağlamak

Aile Yapısını Çeşitlendirme

Geleneksel, içe dönük geniş aile yapısının yanı sıra değişime açık, aktif ve dinamik çekirdek aileler, bekarlar ve öğrenciler gibi farklı profil ve yaşam tarzlarını desteklemek

Programatik Çeşitlendirme

Çoğunlukla konut alanlarının hâkim olduğu bölgeleri, karma kullanımlı programlar, home-ofis, ticari ve konaklama birimleriyle çeşitlendirmek

Bu kapsamda, proje Tashkent'in geleneksel mahalla dokusunu ve ekolojik yapısını modern kentsel tasarım prensipleriyle birleştirerek, hem sürdürülebilir hem de işlevsel bir yaşam alanı sunmayı amaçlamaktadır.

Tasarım Ekibi Metin Kılıç, Dürrin Süer
Proje Ekibi Ali Can Helvacıoğlu, Asude Yokuş, Kaan Geniş, Selen Erdoğan, Erdal Erdaş, Bersu Ayruş, Yeşim Şen
Danışmanlar Deniz Güner, Koray Velibeyoğlu
İşveren Özbekistan Devleti
Toplam Inşaat Alanı 200ha
Proje Tasarım Süresi 22.04.22 – 26.09.22
Proje Alanı Taşkent, Özbekistan