Bu kentsel yenileme projesi, Tashkent'in tarihsel ve kültürel dokusunu koruyarak, şehrin sürdürülebilirliğini artırmaya ve modern ihtiyaçlara yanıt vermeye yönelik kapsamlı bir yaklaşımla geliştirilmiştir. Tashkent'in kentsel yapısı, tarih boyunca Rus mimarisinin (1865-1991) izlerini taşımaktadır. Bu dönemde şehirde simetrik, modern, anıtsal ve insan ölçeğini aşan mimari öğeler öne çıkmıştır. 1991 sonrasında ise, ulus devlet oluşturma süreciyle birlikte geleneksel mimari öğelerin yeniden canlandırıldığı, biçimsel alıntıların ön plana çıktığı bir dönem yaşanmıştır. Bununla birlikte, şehrin en karakteristik unsurlarından biri olan mahalla, organik yapılaşma, avlulu evler ve topluluk ilişkileriyle şekillenen geleneksel yerleşim dokusunu sürdürmektedir.
Proje kapsamında ilk adım olarak kapsamlı ekolojik analizler gerçekleştirilmiştir. Bu analizler, su yolları, drenaj sistemleri, akarsu kolları, yüzey suyu, mikro havzalar, yeşil alan dağılımı ve geçirimsizlik oranları gibi unsurları kapsamaktadır. Ardından, demografik analizlerle mahalla sınırları, nüfus dağılımı ve çalışan nüfus oranları incelenmiştir. Programatik dağılım ve mevcut fonksiyonların analiz edilmesiyle alanın fonksiyonel yapısı belirlenmiştir. Son olarak, yol ağı, toplu taşıma, dolu-boş dengesi, kapasite ve kentsel form gibi morfolojik unsurlar değerlendirilmiştir.
Mahallalardan öğrendiklerimize dayanarak, Tashkent'teki mahalleler, kendine yeterli, ekolojik tabanlı ve yaya odaklı bir yaşam biçimi sunmaktadır. Görsel ilişkiler, panoramalar, açık alanlar ve topluluk yapıları ile organik bir şekilde iç içe geçmiş bu yaşam tarzı, modern kentsel tasarım ilkeleriyle yeniden yorumlanmıştır.
Altyapı Tasarım İlkeleri
Mavi Altyapı
Su birikim havzalarındaki geçirgenliği avlularla artırmak
Yapı taban alanını azaltmak
Akarsu kesişim noktalarında su birikim göletleri oluşturmak
Yol kesitlerinde su hendekleri oluşturmak
Geçirimli kaldırım ve yüzeyleri artırmak
Yağmur bahçeleri oluşturmak
Yeşil Altyapı
Akarsu ve kolları arasında yeşil dokuyu artırmak
Pasif yeşil alanların aktif kullanım senaryolarını geliştirmek
Avlularda kamusal alanlarla birlikte vejetasyonu artırmak
Mevcut parçalı yeşil avlular arasında yeşil koridorlar oluşturmak
Ulaşım Altyapısı
Çıkmaz sokakları erişilebilir kılmak
Topografik bariyerleri köprülerle aşmak
Mevcut taşıt yol ağını güçlendirmek
Bisiklet ve yaya sürekliliğini sağlamak
Aile Yapısını Çeşitlendirme
Geleneksel, içe dönük geniş aile yapısının yanı sıra değişime açık, aktif ve dinamik çekirdek aileler, bekarlar ve öğrenciler gibi farklı profil ve yaşam tarzlarını desteklemek
Programatik Çeşitlendirme
Çoğunlukla konut alanlarının hâkim olduğu bölgeleri, karma kullanımlı programlar, home-ofis, ticari ve konaklama birimleriyle çeşitlendirmek
Bu kapsamda, proje Tashkent'in geleneksel mahalla dokusunu ve ekolojik yapısını modern kentsel tasarım prensipleriyle birleştirerek, hem sürdürülebilir hem de işlevsel bir yaşam alanı sunmayı amaçlamaktadır.
Tasarım Ekibi | Metin Kılıç, Dürrin Süer |
Proje Ekibi | Ali Can Helvacıoğlu, Asude Yokuş, Kaan Geniş, Selen Erdoğan, Erdal Erdaş, Bersu Ayruş, Yeşim Şen |
Danışmanlar | Deniz Güner, Koray Velibeyoğlu |
İşveren | Özbekistan Devleti |
Toplam Inşaat Alanı | 200ha |
Proje Tasarım Süresi | 22.04.22 – 26.09.22 |
Proje Alanı | Taşkent, Özbekistan |