Caferağa Spor ve Kültür Merkezi Mimari Proje Yarışması

KENTSEL NİŞ - Yayaları akıtan, kanal etkisindeki Sakız Sokak üzerinde bir durma alanı, kentsel niş yaratarak, karşılaşma ve birikmelere olanak sağlamak.

Mahalleli gençlerin futbol oynadığı boş bir arsa olarak kentsel bellekte izi olan alana, 1986 yılında mevcut spor salonu inşa edilmiştir. Bitişik yapı blokları ve sokakların belirlediği, sık düzenli bir yerleşme karakteri gösteren mevcut doku içinde iri kütlesiyle oturan yapı, kent mekanındaki doluluk hissini artırmaktadır.

Yoğun yeme-içme, eğlence ve alışveriş ortamı olarak yaşayan bölgede yüklendiği farklı işlevle, özellikle genç nüfus için, bir çekim odağı olan program, mevcutta tüm alanı kaplayan spor ve ona eklemlenmiş kültür yapısının yarattığı fiziksel doluluk ve kapalılık ile alanın kamusal kullanım değerini zayıflatmaktadır.

Bu tespit doğrultusunda, doku içerisinde nefes alınacak bir boşluk, Kentsel Niş yaratmak, algısal bir nirengi noktası oluşturmak, farklı kullanıcı profillerinin kullanımına olanak sağlayacak, gece-gündüz yaşayacak, öngörülmemiş programlara da ev sahipliği yapacak nitelikli bir kamusal boşluk yaratmak projenin ana kararları olmuştur. Sosyal bir odak olarak kurgulanan bu Kentsel Niş sosyal karşılaşmaları tetikleyen, farklı kotları birbirine bağlayan, çeşitli nitelikteki açık alan kullanımlarına izin veren kozmopolit bir peyzaj, bir Kentsel Halı olarak ele alınmıştır. Ayrıca, spor alanı olarak yere ve hafızaya gömülü olan yer, deneyim ve bellek bilgisini kütle kompozisyonunda öne çıkarmak diğer bir karar olmuştur.

KENTSEL HALI - Farklı kotlardaki sokakları birbirine bağlarken insanları da topografya üzerinden akıtan, programlanmamış eylemlere imkan tanıyan bir buluşma noktası, kentsel mobilyaları üzerinde toplayıp, akışları yeniden-organize eden bir kentsel platform üretmek.

Farklı yoğunluklara sahip yaya ve araç yolları ile sınırlandırılmış olan yapı adası, topografik olarak dört farklı kota tutunmaktadır. Bu topografik durumu avantaja çevirmek üzere, kamusal olarak kullanılabilecek, deneyimlenebilecek, maksimum boyutlardaki bir kentsel boşluğu, yaya sirkülasyonun daha yoğun olduğu Sakız Sokak boyunca arazinin üst kotunda (+22.00) oluşturmak projenin ana kararlarından biri olmuştur. Bu bağlamda, ihtiyaç programında yer alan kullanımlar, bu kotun altında (+18.00) ve üstünde konumlandırılmıştır. Kentsel Halı olarak tanımlanan (+22.00/-+0.00) kotundaki bu Kamusal Niş, farklı kotlarda çeşitli açık alan kullanımları sunarak semt gençlerinin spor yapabileceği açık oyun alanı ile +18.00 kotuna kadar ilişkilenmektedir.

Kentsel Halı üzerinde, insan akışlarını belirleyen, tasarlanmış ve öngörülmemiş programları organize eden, farklı kotlardaki programlara (spor salonu oyuncu / seyirci / kültür merkezi / sağlık merkezi / yüzme havuzu girişleri) erişimi sağlayan Eliptik Çekirdek'in yanı sıra Kafeterya Pavyonu, Bilet Kioskları ve Program Panoları yer almaktadır. Kentsel karşılaşmaların yaşanacağı, buluşma, bekleme, seyir mekanı olarak da kurgulanan bu kot, geliştirilen yörüngesel peyzaj dokusuyla kentsel doku içerisinde dinamik bir performans alanı olarak düşünülmüştür.

+19.00 kotu farklı kotların bağlandığı çeşitli etkinliklerin gerçekleşebileceği amfi ve gösteri alanı, alternatif bir buluşma nişi olarak önerilmiştir.

+18.00 kotu, sağlık merkezi ve yüzme havuzu ile kültür merkezi bağımsız girişlerine olanak sağlarken, semt gençlerinin spor yapabilecekleri oyun alanlarını sunmaktadır.

DEVİNGEN IŞIK KUTUSU- Yıllar boyunca kentsel bellekte yer edinmiş mekansal boşluğu ve sportif faaliyetleri yeniden hatırlatmak üzere spor salonu, içinde gerçekleşecek performatif eylemleri hissedilir kılmak amacıyla, devingen ışık kutusu olarak havada asılı kılınmıştır.

Devingen Işık Kutusu olarak yorumlanıp, zeminden kopartılan ve +8.00 kotunda konumlandırılan Spor Salonu, kütle kompozisyonunda öne çıkarılmış ve algısal açıdan bir röper noktası olması hedeflenmiştir. Yalın dikdörtgen bir prizma olarak tasarlanan Spor Salonu'nun Kamusal Niş ve Kentsel Halı'yı ölçeklendirmesi, iklimsel etkilere karşı koruyucu olmasının yanı sıra geceleri Devingen Işık Kutusu olarak bir çekim ve referans noktası olması hedeflenmiştir.

Eliptik Çekirdek ile zemin kotuna bağlanan Spor Salonu'na oyuncular +8.00 kotundan, izleyiciler ise +11.85 kotundan ulaşmaktadır. Mesh örtü giydirilmiş opak cam yüzeyler ile kontrollü ışığın alındığı salonun, doğal ışık ve havalandırmadan maksimum düzeyde faydalanması amaçlanmıştır.

TAŞIYICI SİSTEM KARARLARI

Yapı 3. bodrum kat, 2. bodrum kat,1. bodrum kat zemin kat ve 1. katlardan oluşmaktadır. Ana yapı haricinde statik çözüm için otopark ve spor salonu yer almaktadır. Yapı malzemesi olarak BS35 (C35) betonu ve STIIIA (S420) yapı çeliği, hasır sınıfı STIV, yapı çelik sınıfı ST37, ST44, ST52 kullanılacaktır.

Zemin etüdü sonucu gerek duyulması halinde temel ve bodrum kat perdelerinde su geçirimsiz katkı maddesi kullanılacaktır. Çelik imalat olacak bölümlerde yapı elemanları yangına karşı dayanımlı boya ile boyanarak yangına karşı koruması sağlanacaktır. Projede alınacak yükler esas olarak TS 498 deki Yük şartnamesine uygun olacaktır. Genel kullanım amaçlı bir yapı olduğu için kullanılacak minimum döşeme hareketli yükü 0.350 t/m2 olacaktır. Bodrum katlar betonarme perdeler ile rijit bodrum kat olarakteşkil edilecektir. Bina bloğu taşıyıcı sistemi süneklik düzeyi yüksek çerçevelerden oluşan, betonarme taşıyıcı sistem olarak tanımlanacaktır. Sistem yürürlükteki şartnamelere uygun olarak, ekonomik ve mimariye uyumlu olacak şekilde boyutlandırılacaktır. Yapının farklı mimari özelliklerine göre, taşıyıcı sistemi dilatasyonlarla ayrılarak statik çözüm yapılacaktır. Yapı geniş açıklıklara sahiptir. bu nedenle kaset sistem ile çözüm yoluna gidilmesi öngörülmüştür. Kaset kalıplar kullanılmasına alternatif olarak düz kirişler ile kaset sistem oluşturulması da alternatif olarak düşünülmektedir. Spor salonu çatı taşıyıcı sistemi çelik makaslar ile çözülecektir.

Bodrum katlar ve temelin kazısı için hesaplara dayalı olarak iksa sisteminin seçimi yapılacaktır.