- Balıkesir

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası Mimari Proje Yarışması

KENT PARK

Bugün kentler, yoğun yapılaşma hareketleri ile dolu boş dengesinin bozulduğu, nefes alınabilecek yeterli yeşil alanın bulunmadığı, yaya ve taşıt ulaşımında taşıt trafiğindeki yoğunluğun öne çıkması gibi çevresel sorunlarla sağlıksız mekanlar sunmaktadır. Beraberinde yaya dolaşımının ve sosyal karşılaşmalarının yaşanacağı düzenlemelerin, kamusal boşlukların eksikliği toplumsal ayrışmayı körükleyen mekansal zafiyetlerdir.

Konu olan yeni belediye hizmet binası için öngörülen alan, Balıkesir'in kuzeyindeki yeni gelişim bölgesi ile mevcut kent dokusunun arakesitinde, dik yamacın üzerindeki kente hakim düzlükte bulunan, fiziksel sınırları ve büyüklüğü nedeniyle yakın çevresinde gelişecek yeni dokunun şekillenmesinde oldukça etkili olacak bir konuma sahip, Belediye Hizmet Binası'nın burada konumlandırılması ile yeni merkezin çekim alanı olma potansiyelini taşımaktadır.

Burada mevcut kentsel sorunların yaşanmasını önleyecek öneriler geliştirmek, daha sağlıklı bir ortam için yeşil alan kullanımının arttırılması amaçlanmakta ve alan, mevcut merkez için bir seyir terası, yeni kent merkezi için kentliye yeşil bir açık mekan kullanımı sunacak, kent park olarak düşünülmektedir. Bu bağlamda, Belediye Hizmet Binası, arazinin kuzeyinde yapılaşması planlanan konut alanları ile güneyindeki parkı, çevre yol kotlarını birbirine bağlayan, farklı kotlarda ve çeşitli kimliklerde kamusal boşluklar - etkinlik ve gezinti alanları - yaratan, topografya içine gömülü olarak önerilmektedir.

Arazinin güneyinde araç yolu üzerinde yaratılan araç cebinden başkan girişi alınmıştır. Ana yaklaşım da kuzey yönünden olmaktadır. Güneyden kuzeye uzanan bir yaya aksı binanın içinden geçerek bir seyir terası ile sonlamaktadır. Kamusal olan aks üzerinde bina ana girişi ve personel girişi bulunmaktadır. Yaşantıyı besleyecek program olarak kafeterya aksın teras olarak açıldığı noktada konumlandırılmıştır.

Kuzeyden güneye ilerleyen yaya aksı binanın batısındaki yeşil kent meydanına bir amfi ile bağlanmaktadır. Bu amfi üzerinde farklı kotlardan kütüphane, konferans salonu gibi farklı kültürel birimlerin girişleri yer almaktadır.

Lineer bir aks üzerinde, avlulu bloklar düzeninde kurgulanan işleyiş şemasında, iç ve dış mekan bağlantısını kuran avlular, farklı mekansal yaşantılar sunan nişler olarak düşünülmektedir. Avlular kimi yerde kamusal, kimi yerde özel avlular olarak bir dış mekan yaşantısı sunarken, kimi yerde de bir kapalı galeriye dönüşmektedir.

Arazinin kuzey ve doğusundan geçen ana ulaşım kotları, projenin ana giriş / erişim kotlarını yakalamaktadır. Kuzeydeki ana yol kotu uygun yol eğimine getirilerek, imar planında revize edilmesi önerilerek, 0 kotu olarak kabul edilmiş, ve başkanlık girişi ile ana girişler bu kottan alınmıştır. 0 kotu boyunca devam eden lineer aks güneydeki park alanına ulaştığında, sivil ve resmi pek çok etkinliğin gerçekleşebileceği bir meydanla sonlanmaktadır. Bu meydan aynı zamanda mevcut kente yönelmiş kentsel bir teras olarak alternatif bir kamusal alan olarak önerilmektedir.

Bu kot yapının üst kotunu tarifleyen ve arsanın doğusundaki yol kotunu yakalayan kent parkına farklı güzergahlarla açılmaktadır.

Toplam beş kata dağıtılan program hizmet binasının kapalı olduğu zamanlarda da kentlilerin kullanımında olacak sosyal ve kültürel mekanlar, bir blokta toplanmıştır. Kafeterya, Konferans Salonu, Kütüphane, Çok Amaçlı Salon, Kreş mekanları her kotta teraslarla doğal arazi kotuna bağlanmakta ve özel dış mekanını tariflemektedir.

TAŞIYICI SİSTEM KARARLARI

Temel-Zemin : Yapıda kirişsiz radye plak temel sisteminin kullanılması ön görülmüştür Üstyapı dilatasyonlarla ayrılmasına rağmen radye temel izolasyon ve farklı oturmalardan kaçınmak için bütün olarak projelendirilecektir. Bu tasarım ile üst yapıda oturma çatlaklarının oluşmasının önüne geçilecektir. Yeraltı suyu durumuna göre temel ve perde betonlarını korumak amacı ile ve yağış nedeni ile oluşacak yeraltı suyunu binadan uzak tutmak için izolasyon metodu seçilecektir.

Yapı Kotları : -8.00 , -4.00 , ±0.00 , +4.00 , +8.00 , +12.00

Yukarıdaki kotlar arazinin durumuna göre projede yerleştirilmiş olup statik olarak gerekli taşıyıcı sistemler bu kotlara göre düzenlenecektir. Aks aralıkları : Bina genelinde aks aralıkları 9m ve 8m olarak düşünülmüştür.Özel durumlara uygun olarak bu aks aralıkları değişiklik gösterecektir. Buna uygun olarak kolon ve kiriş boyutlandırması yapılacaktır.

Su izolasyonu : Yapının toprak altında kalan kısmı için uygun izolasyon seçilecektir. Yapıda perde taşıyıcıların su izolasyon seçimi yapıya uygun olarak seçilmelidir. Betonarme kısmın su nedeni ile zarar görmemesi için gerekmesi durumunda birden fazla su izolasyonu yöntemi binada kullanılmalıdır. Çelik olarak imal edilecek geçiş köprüleri korozyondan korunacak şekilde boyama işlemine tabi tutulacaktır.

Taşıyıcı Sistem : Toprak altında kalan yüzeyler betonarme perdeler ile teşkil edilecektir. Bina yapıları taşıyıcı sistemi süneklik düzeyi yüksek çerçevelerden oluşan, betonarme taşıyıcı sistem olarak tanımlanacaktır. Bina geçişlerini sağlayan köprüler taşıyıcı sistemi süneklik düzeyi yüksek çerçevelerden oluşan, çelik taşıyıcı sistem olarak tanımlanacaktır.Köprülerin döşemeleri kompozit döşeme olarak çözülecektir. Çelik yapının tamamı korozyon ve yangından koruma önlemleri alınacak ve projeye işlenecektir. Sistem yürürlükteki şartnamelere uygun olarak, ekonomik ve mimariye uyumlu olacak şekilde boyutlandırılacaktır. Yapının farklı mimari özelliklerine göre, taşıyıcı sistemi dilatasyonlarla ayrılarak statik çözüm yapılacaktır.

Malzeme : Yapı malzemesi olarak BS35 (C35) betonu ve STIIIA (S420) yapı çeliği, hasır sınıfı STIV, yapı çelik sınıfı ST37, ST44, ST52 kullanılacaktır.

PEYZAJ KARARLARI

Peyzaj tasarımı stratejilerinin temelinde hizmet binasının çatı kotunu tutan ve binanın üzerinden doğu-batı aksında uzanarak kent manzarasına yönelen bir kent parkı tasarlanması vardır. Bu kent parkı hem hizmet binası çalışanlarına hem de tüm kentlilere hizmet eden bir kamusal alan olarak çalışacaktır. Kent parkının hizmet binasının batısında kalan kanadı daha formal bir kent meydanı olarak kullanıcıları binanın iç mekanlarına yönlendiren çizgilere sahip iken hizmet binasının çatısı ve doğusuna doğru devam eden kısımları pastoral çizgilere sahip bir açık yeşil alan olarak tasarlanmıştır. Bu park hem eski kent merkezi ile görsel bir bağlantı kuracak, kentlilerin kamusal açık yeşil alan ihtiyaçlarını karşılayacak hem de belediyenin çeşitli organizasyonlar için ihtiyaç duyacağı açık hava mekanlarını sağlayacaktır.

Arazinin batısında kalan park alanının merkezinde bulunan havuz 20 cm derinlikte ve siyah parlak granit zemine sahiptir. Bu havuz çevresinde sıralanan ağaçlar ve sanat objelerini yansıtan, binaya doğru bir yönelim sağlayan önemli bir odak noktasını oluşturur. Aynı zamanda zemin malzemesinin yükselerek havuzun güney tarafında kullanıcıların oturarak eski kent merkezinin manzarasını izlemesine olanak sağlar.

Havuzun kuzeyinde kalan Ak Huş (Betula alba) sıra ağaçların bulunduğu yeşil alan ise kullanıcıların elverişli bir eğimde yürüyerek binanın çatısına ulaşmasını sağlar. Binanın çatısına gelindiğinde kullanıcıları Lomandra longifolia (kokulu lomandra), Setaria viridis caremel (tilki kuyruğu), Blue fescue grass (mavi koyun yumağı), Pennisetum setaceum green (penisetum) ve Pampas grass (pampas) gibi otsu bitkilerden ve çim alanlardan oluşan yeşil alan karşılar.

Bu alanlardaki otsu bitkiler, yüksekten alçağa doğru türlerine ve renklerine göre gruplanacaktır. Bitkilerin aralarından geçen ahşap yürüme patikalarda kullanıcılar bitkilerin arasında dolaşabilir, yer yer açılan ceplerde dinlenebilir ve sanat eserlerini izleme imkanı bulabilirler.

Parkın doğusuna ahşap merdivenler ile geçildiğinde kullanıcıları yürüyüş parkurları ile birlikte piknik yapabilecekleri kestane, çınar ve karaçam ağaçlarından oluşan yoğun ağaçlık bir alan karşılar.

Bu alanın güney yamacında ise çocukların oyun oynayabileceği arazinin doğal eğimine oturan bir çocuk oyun alanı vardır. Yine oyun alanın güneyinde ebeveynlerin oturup hem çocuklarını hem de kent manzarasını izleyebilecekleri oturma alanları mevcuttur .

Binanın içindeki kalan avlular da hem çalışanların öğle aralarını ya da boş vakitlerini değerlendirebileceği, oturup dinlenebileceği, yemeklerini yiyebilecekleri alanlar sunar, hem de belediyeye hizmet almaya gelen kullanıcılara bekleme alanı sunar.

Avlularda çiçek renkleri ile etkileyici görselliğe sahip Cercis siliquastrum (erguvan ağacı) ve Robinia pseudoacacia (top akasya) ağaçları ve etraflarında oturma birimleri bulunur Çatı bahçesinden aşağı bakıldığında görsel bir uyum sağlamak adına avlularda iç mekandan bakıldığında görsel bağı engellemeyecek yükseklikte ve dokuda Blue fescue grass (mavi koyun yumağı) ve Pennisetum setaceum green (penisetum) otsu bitkileri kullanılmıştır.

Hizmet binasının iki kanadını birbirinden ayıran ve aynı zamanda birbirine bağlayan aks üzerinde kuzey güney yönünde uzanan zeminden 20 cm derinlikte su dolu yarıklar, ağaç çevresi ve su kenarı oturma birimleri ve otsu bitkilerden oluşan bitki havuzları bulunur. Su öğeleri yanlarında sıralanan bitkileri yansıtma ve kullanıcıları yönlendirme özelliğini taşır.

Proje Ekibi Metin Kılıç, Dürrin Süer, Deniz Güner, Ali Can Helvacıoğlu
Danışmanlar İpek Kaştaş Uzun, Cemal Coşak
Yardımcılar Gizem Akıncı, Engin Yavuz, Abdurrahman Çoban, Diclehan Bekir